AMAN, BULGURU KAYNATIRLAR

Yetmişine merdiven dayamış yaşlı büyükanne meşe palamudunun gölgesine bir kilim sermiş buğday eliyordu. Kalburun üstünde toplanan buğday kavuzlarını parmaklarının ucuyla alıp dışarı atıyor, kalburun altına geçen cılız kavruk buğday tanelerini de tavukların yemlerine karıştırmak üzere bir kenara ayırıyordu. Hareketlerine bakılırsa kalburla ve elekle olan tanışıklığı yeni değildi. İleri yaşına rağmen işini büyük bir beceri ve ustalıkla yapıyordu.

Orta yaşlı dünür beyler yere yan yana uzunlamasına iki çukur kazmışlar, çukurların içerisine geçen yıldan kesilip kurumaya bırakılmış meşe odunlarıyla harlı birer ateş yakmışlardı. Ateşin kenarına koydukları küçük kaya parçalarıyla birer sacayağı oluşturmuşlar ve sacayaklarının üzerine de birer kara kazan oturtmuşlardı. Hanımlardan birisi hortum ile kazanlara su doldururken diğer hanım büyükçe bir leğenin içerisinde buğdayları yıkıyordu. Kalburla elenen buğdaylar kavuzlardan ve kavruk tanelerden arındırılmış olsa da tamamen temizlenmiş sayılmazdı. Buğday tanesi büyüklüğündeki toprak ve taş parçalarının temizlenmesi için ayrıca buğdayların yıkanması gerekiyordu. Toprak suda eriyor taş parçaları da dibe çöküyordu. İyi bir bulgur elde etmek için iş bölümü yapılmış, herkes canla başla çalışıyordu.

O pazar günü bütün aile üyeleri bir araya toplanmıştı. O günü bir şölen hatta bir hasat bayramı havasında geçirmek istiyorlardı. Gençler bilgisayar oyunlarını, televizyonlardaki lig maçlarını bir tarafa bırakmış şölene ortak olmak için ailelerine katılmışlardı. Dolayısıyla iş bölümü yapanlar sadece bulgur kaynatan hanımlar değildi. Gençlerden birisi bir kürek yardımıyla kazanın altından aldığı meşe odunu közlerini mangalın içerine doldurmuş cız bız köfte ve piliç etleri pişiriyordu. Diğer bir genç kazanın yan tarafına çektiği közlerin üzerine süt mısırları dizmiş uzun bir sopa yardımıyla sağa sola döndürerek süt mısır közlüyordu. Ateşin karşısında boncuk boncuk terlemiş, tam işini bitirip kaçmaya çalışıyordu ki annesi bir leğen dolusu tombul patlıcanla geldi. Yemeğin yanında patlıcan salata vardı. Bu arada yaşlı dedeler “Bizim zamanımızda her şey daha güzeldi canım!” diye başlayan koyu bir sohbete dalmışlardı.

Kazanlar fokur fokur kaynıyor, insanlar oradan oraya koşturuyordu. Kaynayan buğdaylar şişmiş, üçte biri boş bırakılan kazanlar ağzına kadar dolmuştu. Kazanların üzerinde “Plüp… plüp…” diye küçük volkanlar patlıyordu. Patlayan bu volkanlar sırasında pişmiş bazı buğday taneleri kazanların dışına zıplıyordu.

Zeytin kasasının içerisine temiz bir çuval yerleştiren hanımlar uzun saplı bir kevgir yardımıyla ilk kazanı boşaltmaya başlamışlardı. Ortalığı mis gibi pişmiş buğday kokusu sarmıştı. Orta boy krom tabaklara konulan kaynamış buğday, üzerinde dumanları tüterek kenarda oturanlara ikram ediliyordu. Közde pişmiş süt mısırlarını henüz tüketmiş olan yaşlı dedeler ikinci ara sıcak olarak da taze bulgur yemeye başlamışlardı. Bu gidişle nar gibi kızarmış piliç etlerine ve avuç ortası büyüklüğündeki ızgara köftelere yer kalmayacaktı.

Sıra, kaynatılan bulgurun “Serinde yaylatılmasına” gelmişti. Otomobilin bagajındaki bir kucak dolusu bez örtü binanın terasına serilmiş, rüzgârda uçmamaları için köşelerinden taşlarla bastırılmıştı. Gün boyu kaynatılan ve zeytin kasasının içerisinde suyu süzdürülen kaynamış buğdaylar dünür beyler tarafından terasa taşınıyor, örtülerin üzerine incecik bir tabaka halinde özenle seriliyordu.

Sofralarınıza bereket, hanelerinize sağlık, mutluluk ve esenlikler dilerim. Sevgilerimle…

Necati KüçüK

( Az Efe )