KABİL

JOSE SARAMAGO

1998 Nobel Edebiyat Ödüllü, Portekizli Yazar. Çok daha önce Körlük ( beğenerek ) ve daha yakın zamanda Bilinmeyen Adanın Öyküsü ( beklentimin biraz altındaydı ) kitaplarını okumuştum.

Bu kitapta, farklı bir Saramago ile karşı karşıyayız; Tanrı’yı “efendi” diye adlandıran yazar, kitap boyunca başkahramanı Kabil vasıtasıyla açıkça Tanrı’ya kafaya tutuyor.

Kurgu ve yazarın ara ara notlarıyla devam eden bir kitap. Mitolojik ve teolojik anlamda daha fazla bilgiye vakıf olursak daha anlaşılır temalar geçiyor.

Âdem’le Havva’nın cennetten kovuluşu ve oğulları Kabil&Habil hikâyesi (yani Kabil’in kardeşi Habil’i öldürüşü) ve Tanrı tarafından alnına damga vurularak ceza olarak yaşadığı yerden sürülen, geçmiş-gelecek ve şimdiki zamanda karşılaştığı olaylar anlatılıyor. Bu sürgünde, Lilith ile karşılaşması ve Lilith’in kocası olmasına rağmen Kabil’le yasağı aşk&tutku&ihtirasa değiniyor. Daha sonra İbrahim’in oğlu İshak’ı kurban etme hikâyesi, Lut Kavmi ve helak edilişi, Babil Kulesi efsanesi, Hz. Yuşa ve İsrailoğulları’nın hikâyeleri, Hz. Eyüp’ün hikâyesi ve Hz. Nuh hikâyesi ile bitiyor.

Başkahramanın görüşleri açısından, inançlı arkadaşların çok hoşlanmayacağı, bu temaları sorgulayan arkadaşların ilgisini çekebilecek bir kitap.

*Kafamda karmaşıklığa neden olan 2 şey var, kitapta Âdem’in 950 yıl yaşadığı geçiyor, hâlbuki bildiğimiz Hz. Nuh’un 950 yıl yaşadığıdır. Diğer konu ise, kitapta Lilith’in kocası Nuh olarak geçiyor ama kitabın sonunda anlatılan bildiğimiz Hz. Nuh değil.

GÜLENAY GÜNEŞ