SABAHATTİN ALİ

Radyoda ağzında akide şekeri var gibi tatlı tatlı konuşan Mustafa Şerif Onaran’ın sesi:

“Dağları aşınca başım,

Geri kaldı her yoldaşım,

Gel sevgilim, gel kardaşım,

Ben gene sana vurgunum. “

            Sabahattin Ali’nin ilk okuduğum romanı Kuyucaklı Yusuf’tu. Aydın’ın Kuyucak ilçesini bir gece eşkıyalar basar ve bir evi yakıp yıkarlar. Evde tek sağ kalan bir erkek çocuğudur. Sonrasında olay yerini incelemek amacıyla gelen kaymakam bu çocuğu evlat edinir. Küçük bir kasabada gelişen olaylarla sürer roman…

 Ondan okuduğum öykü kitapları Değirmen, Kağnı adlarını taşıyordu. Bu kitaplardaki öyküler kelimenin tam anlamıyla çarpmıştı beni. Hapishaneden kaçmaya çalışan mahkumlar, taşranın sıkıntıları, haksızlıklar, yaşamın katı gerçekleri bir tokat gibi vuruyordu insanın yüzüne. Sonrasında Hanende Melek öyküsü.

            Romanlarından İçimizdeki Şeytan, Kürk Mantolu Madonna da çok sevilir ve hala okunur. Kürk Mantolu Madonna, edebiyattan gittikçe uzaklaşılan günümüzde o çok satan popüler ve edebiyatla ilgisi olmayan kitaplar arasında ışıl ışıl  durur.

            Roman ve öykülerinden sonra şiirleri de etkilidir Sabahattin Ali’nin. Sonraları Dağlar Ve Rüzgar adlı şiir kitabını da çok sevdim. İşte ondan muhteşem bir şiiri:

DAĞLAR

Başım dağ, saçlarım kardır,

Deli rüzgarlarım vardır,

Ovalar bana çok dardır,

Benim meskenim dağlardır.

Şehirler bana bir tuzak;

İnsan sohbetleri yasak;

Uzak olun benden, uzak,

Benim meskenim dağlardır.

Kalbime benzer taşları,

Heybetli öter kuşları,

Göğe yakındır başları;

Benim meskenim dağlardır.

Yarimi ellere verin;

Sevdamı yellere verin;

Yelleri bana gönderin;

Benim meskenim dağlardır.

Bir gün kadrim bilinirse,

İsmim ağza alınırsa,

Yerim soran bulunursa:

Benim meskenim dağlardır

            Sabahattin Ali ‘nin bestelenen şiirlerinden en ünlüsü Sinop Cezaevindeyken yazdığı şiiri:

Başın öne eğilmesin

Aldırma gönül, aldırma

Ağladığın duyulmasın,

Aldırma gönül, aldırma

Dışarda deli dalgalar

Gelip duvarları yalar;

Seni bu sesler oyalar,

Aldırma gönül, aldırma

Görmesen bile denizi,

Yukarıya çevir gözü:

Deniz gibidir gökyüzü;

Aldırma gönül, aldırma

Dertlerin kalkınca şaha

Bir küfür yolla Allaha

Görecek günler var daha;

Aldırma gönül, aldırma

Kurşun ata ata biter

Yollar gide gide biter;

Ceza yata yata biter;

Aldırma gönül, aldırma…

Ve Zülfü Livaneli’nin bestelediği Leylim ley,

Döndüm daldan kopan kuru yaprağa

Seher yeli dağıt beni, kır beni

Götür tozlarımı burdan uzağa

Yarın çıplak ayağına sür beni

Ayın şavkı vurur sazım üstüne

Söz söyleyen yoktur sözüm üstüne

Gel ey hilal kaşlım dizim üstüne

Ay bir yandan sen bir yandan sar beni

Yedi yıldır uğramadım yurduma

Dert ortağı aramadım derdime

Geleceksen bir gün düşüp ardıma

Kula değil, yüreğine sor beni….

Sabahattin Ali’nin anısına saygıyla….