DELİLİĞE ÖVGÜ KİTAP TANITIMI

DELİLİĞE ÖVGÜ KİTAP TANITIMI

Bülent Demirel

…

Hayırlı akşamlar Arkadaşlar.

Bazı düşünce adamları ve yazarlar, kendileri adına konuşturacak bir başkarakter ve bu başkarakterin rolünü sergilemesi için de yan karakterler seçerler. İşte bu başkarakterlerin içinde konuşturulması en zor karakter “deli”dir.
Deliler neden zor karakterlerdir?
Çünkü deliler, aklı olan ama, aklını kullanmaya imtina etmeyen veya beceremeyen kişilerin söylemediklerini ve yapmadıklarını, pervasızca ve ama, doğru olarak aktaran insanlardır. Kendini akıllı sanan, dalkavuk ve riyakarların en çekindiği insan tipi delilerdir. Bir çok insanın müşahede edemediği, düşünemediği şeyleri, deliler isabetli olarak ortaya koyarlar.
İşte Erasmus da böyle bir yönteme baş vurmuş ve “Deliliğe Övgü” isimli bir eser yazmış. Ancak Erasmus birkaç şeyi atlamış… Deliler, yaşadıkları topluma özgüdürler. Beynelmilel yapıları yoktur. Delilerin ahlaki değerleri de yoktur çünkü onların, ahlaksızlık olarak nitelediğimiz davranışları da yoktur. Saftırlar ve berraktırlar. Kısaca söylemek gerekirse Benim nazarımda deliler, Allah’ın mümtaz kulları arasındadırlar. Özeldirler.
Eseri tercüme eden Çiğdem Dürüşken hanımın dile hakimiyetine ve yorumlamasına güvendiğim için ondan bir alıntı/yorum yazacağım, bir de eser biterken Erasmus enteresan bir cümle kurmuş, onu da yazacağım ve eserin künyesini vereceğim. Meraklıların da okumasına bırakacağım.
– – – – – – – – –
Erasmus, Yunan-Latin edebiyatının nice büyük yazarlarını da arkasına alarak, Deliliğe Övgü’sünü adeta bir borazan gibi kullanıp, toplumun ve kilisenin artık köklü bir değişiklik yapmasının zamanının geldiğini düşündü. Eserine başkarakter olarak “delilik”i seçti, yan karakterler olarak da toplumdaki bütün aymazlıkları kişileştirdi ve onları deliliğin maiyetine verdi. Böylece delilik ve sadık hizmetkarları, yani kendini beğenmişlik, dalkavukluk, unutkanlık, tembellik, haz, kaçıklık, şehvet, taşkınlık ve derin uyku ile birlikte eser boyunca bir yandan toplumun insanın bütün kusurlarını ince bir alayla yererken, bir yandan da doğruluğun, erdemin ve onurun asıl anlamlarını zihinlere zerk etmeye başladı.
Sayfa – 19.

“…amansızca seven artık kendi içinde yaşamaz, sevdiğinin içinde yaşar, kendinden uzaklaştıkça sevdiğine yaklaşır ve gitgide daha fazla haz almaya başlar. Zihin bedenden ayrılmaya yoğunlaşınca, kendi organlarını düzgün biçimde kullanmayınca, hiç şüphesiz delirdiğine kanaat getirilir.” Hani Platon’un dediği gibi; “Aşıkların deliliği, mutlulukların en yücesidir.”
Sayfa – 260.

(Tabii bu Erasmus’un kurduğu cümle ve Platon’un bahsini ettiği sevgi, sıradan sevgiler için değil… Allah sevgisi olabilir ancak. Yani en azından ben böyle düşünüyorum. B. D.)
– – – – – – – – –
Kısaca eseri böyle yorumluyor Çiğdem hanım. Kendi anladığı manada değil, herkesin anlaması gerektiği manada yorumlamış. Özel bir yetenek bu. Bu sebeple beğeniyorum tercümelerini Çiğdem hanımın. Kitabın ana metnindeki üslup, benim haz aldığım bir üslup değil ama, yapacak bir şey yok. Adam yazmış işte… Çok sevdiğini ve saygı duyduğunu ifade ettiği Thomas More’a da ithaf etmiş eseri.

Deliliğe Övgü.
Erasmus.
Çev: Çiğdem Dürüşken.
Alfa yayınları.
1. Baskı 2014
10. Baskı 2020 – 272 SAYFA.

Bol okumalı ve sıhhat dolu ömürler dilerim.