Türk Yöresel Diller Sözlüğü

KAŞKARLI MAHMUT (1008- 1090)
Türk Yöresel Diller Sözlüğü
25 Ocak 1072 – 10 Şubat 1074 yazılmıştır. (Divan-ü Lügat-it Türk)

Kısaca bu sözlüğün tanıtımı:
Yaklaşık 20 yıl Türk İllerini gezen Kaşkarlı Mahmut; Hakaniye, Uygur, Oğuz, Kıpçak, Türkmen, Kırgız, Çiğil, Yağma, Argu ve diğer tüm Türk soylu halkların yöresel dillerini, yaşamlarıyla birlikte değerlendirip Türk adı altında topladı. Türklük bilimcimizdir. (Türkoloğumuz)
İlk Türk sözlüğüdür, dil bilgisi kitabıdır, Türk yazı dillerini inceler, irdeler açıklar, yöresel Türk dillerinin tarihsel kökenlerini ve yaşadığı gelişmeleri ortaya koyar. Bu özellikleriyle ilk ve önemli bir kaynaktır.

Sözcükleri tanımlarken Türk sözlü edebiyatının seçkin örnekleriyle anlatımını renklendiren, atasözlerimizin en eski biçimiyle “Söz varlığımızın gücünü ortaya koyan temel bir başvuru kaynağıdır.”

Aynı zamanda ilk Türk Ansiklopedisidir. Şöyle ki; Türklerin ulusal takvimlerinin tarihçesi, türlü hastalıkların tedavisinde kullandıkları ilaçlar, Oğuz damgaları, Türk dokuma ve el sanatları, at yetiştiriciliği yöntemi, tarım uygulamaları, Türk hukuk düzeni, devlet yönetimi ile diğer yüzlerce kurum hakkında ayrıntılı bilgiler içerir.

Türk ulusunun, Türk dilinin yüceliğini anlatmak istemektedir, aynı zamanda Türkçeyi diğer insanlara öğretmeyi amaçlar. İlk Türkçe öğretim kitabıdır.

Türk Yöresel Diller Sözlüğü kitabı; Türk’ün dilidir, edebiyatıdır, kültürüdür, coğrafyasıdır, kısacası Türk’ün kendisidir.
Türkiye anıtsal bu eseri tanıdıkça dilimizin, kültürümüzün gücünü zenginliğini bir kere daha kavrayacaktır.

Metin Cansız
Bodrum Türkiye
5 Haziran 2022