…

Ortaçağdan itibaren gelen feodal bir sistem olan ağalık maalesef ülkemizde Osmanlı’dan bu yana halen 21.Vyy da bile devam edegelen bir sömürü sistemi. Kitabı okurken Abdi Ağanın tüm zalimliklerine karşı koca yüreğiyle isyan edip kesme köyündeki Süleyman’ ın çobanı olan öksüz Memed’e yandım. Açlığa mahkum edilen, herVgün öldüresiye dövülen, ekip biçtiği topraktan aldığı ekinin 1/4 hakkını bile zor alan ve ellerindeki tek zenginliği olan bir danaya hatta nişanlısına bile göz koyan ağaya kim dayanabilir ki… İşte Memed’ de dayanamaz. O yufka yürekli Memed sonunda nişanlısını almaya kalkan Veli ile ağaya basar kurşunu. Korkan Memed artık köyde kalamaz, dağlara çıkar, eşkiya olur. Ya arkada kalan anası Döne, ya Hatçe… Ağa, bu yanında bırakır mı Memed’in. Koca yürekli Memed ile dağlarda beraber dolaştım, o yaralandıkça ben kanadım. Talihsiz Memedler, ağalarca ezelden ebede ezilmekte… Harika bir eser. Tavsiye ederim.

…

İnce Memed ‘in 2. Cildi de insanın vicdanını acıtan şekilde devam eder. Öldürülen zalim Abdi Ağa’nın yerine kardeşi kel Hamza geçer. Kel Hamza Abdi Ağa’dan da zalimdir. Köylüye kan kusturmaktadır. Diğer tarafta da Ali Safa Bey arkasını milletvekili Arif Saim Bey ve kaymakam Ramiz Bey’e dayayarak cebren ve hilelerle ( köylü hükümete karşı ayaklanıyor diye iftiralar atarak köylüleri ezdirmekte, hayvanlarını kaçırmakla, evlerini yaktırmakla, kızlarını kaçırıp tecavüz ettirmekle, köyü susuz bırakmakla vb. köylüyü Yıldırıp kaçmasını sağlamakla) toprak toplamaya devam eder. Kısaca, Vayvay köylüsü perperişandır. Yani bir ağa ölse bile yerine görüldüğü gibi köylünün kanını emmeye devam edercesine başka ağa gelmekte. O da ölse diğer bir başkası. Yani ağaların sonu hiç gelmiyor. İşte İnce Memed de dağlardan bu nedenle bir türlü kurtulamadığı gibi yanına bu düzenden kaçan yeni Memedler de devamlı eklenmekte. Ne acı…  Bu bölümde Memed bir kez daha aşık olur. Kime mi? Güzeller güzeli Seyran’a, Aziz’in dul eşine… Bu cilt de harika ve sürükleyici. Her zaman olduğu gibi Memed’e içim yandı, bir ömrü dağlarda tüketecek bu gidişle. İşte sonuçta, düzen bozuk olduğunda toplum asla mutlu olamıyor. Diğer ciltte buluşmak üzere, herkese keyifli okumalar.

…

İnce Memed bu bölümde de yine Ağanın, ağalığın karşısındadır. Köylünün gözünde artık efsaneleşmiştir. Ünü Ankara’ ya kadar ulaşmıştır. Bir ara dağları bırakır, Ferhat Ağa’nın köyüne yerleşir. Düşündüğü, hayal ettiği şekilde portakal bahçelerinin içinde yaşar, denizi görmüştür, Seyran ile bir yuva kurmuş eşyalar almıştır. Mutludur. Hatta Seyran hamiledir. Ferhat Hoca da İnce Memed adına dağlarda eşkiyalık yapıp, zenginden alıp fakirlere dağıtmaktadır. Öğretmen Zeki Nejat Bey çok dürüst, haksızlığa gelemeyen ağalara karşı köylünün hakkını savunan ve sevilen biridir. Günün birinde Şakir Ağa’nın adamları tarafından öldürülünce İnce Memed çok üzülür, onun ailesine sahip çıkar ve gider Şakir Ağa’yı öldürerek tekrar dağlara Ferhat Hoca’nın yanına çıkar. Yani ağalık sistemi var oldukça İnce Memed’e ve Memedlere mutluluk haram. İnce Memed yaşadığı bu düzende tüm kötülüklerin asıl başının kim olduğunu da çok iyi anlamıştır.

Ağalık sistemine karşı başkaldırıyı ele alan harika bir seriydi. Çok akıcı, sade anlatımlı ve sürükleyici.İsteklilerin vakit geçirmeden okumalarını salık veriyorum.